M.S. 105 senesinde kağıdın kaşifi Ts’ai Lun, suya bandırıp yumuşatarak kimbilir kaç yüz deneme sonucu bulduğu metotlarla topluma kazandırmış icadını ve neticesinde büyük servetle ödüllendirilmiştir. Ağaç kabuğu, lifler, bambu parçaları, kumaş artıkları ile elde edip hamuru, süzgeçten geçirerek kurutup kazandırmış kağıdı nesillere. “Devrim Arabaları” filmindeki can yakıcı cümle gibi: Hiçbir başarı cezasız kalmaz” demişler ve entrikacılıkla suçlamışlar kaşifi. Hapiste intihar etmesi mi daha trajik yoksa kendi icadından yararlanarak üretilen kitaplarda, ansiklopedilerde emeğine pek az yer bulabilmesi mi seçimi zor ancak bilinen bir gerçek var ki teknolojisiz üretileni tüketmeye güç bulabiliyorsak, teknoloji ile daha iyisini, daha fazlasını üretebiliriz demektir. Kitapların yerini e-book, gazete kağıtlarının yerini sosyal medya adresleri alsa da kağıt hala ayakta ise, ihtiyaç ise vardır bir bildiği bu kağıda dokunanların diyor ve geri dönüşmesi gereken döngüsünde azalmaya yüz tuttuğu şu şanssız günlerinde inadına umut verici bir kaç örnekle rastlaşıyoruz kağıda dair:
Kahramanmaraş Kağıt Dönüşüm Fabrikası günde 1500 ton kaliteli kağıt üretiyor geri dönüşüm ile. Şehrin hurda kağıtları tesiste değerlendiriliyor. Tonaj büyük olduğu için nakliye sektörüne de iş sahası sağlıyor süregelen döngü içerisinde.
Günde 10-12 saat çalışarak el arabalarıyla kağıt toplayan çocukların, evsel atık kokusundan uzakta ve ideal hijyenik koşullarda kağıtları ayrıştıracağı geri dönüşüm tesislerinin ekonomiye ve çevreye pozitif yönde getirileri olacağı da su götürmez bir gerçek. Her şehirde bir yeni kağıt dönüşüm fabrikası yapılandırılması ile 81 kere 1500 ton kağıt üretebilme umudu aşıladıkları için muhteşem iş çıkarıyor çevreden ve gelişimden dönüşümden umudunu kesmişlere Kahramanmaraş. Geri dönüştüremediğimiz her kağıt, kesilen ağaçlar olarak sele sebep olurken krizleri fırsata, kullanılmış kağıdı yeni hammaddeye dönüştürmeyi hatırlatıyor daha yaygın kağıt dönüşüm tesisi projesi fikri ile.
Sayısız uğrak yaşam mekanlarımızın civarında kağıt toplama üniteleri olduğu belirtilse de hala çöp kutularında ketçapa, çay suyuna batmış, antetli kağıt yığınları görüyorsak dönüşümünde daha da kat edilecek yolumuz var demektir, özellikle de kağıdın hastanelerde ve dergi basımında sekteye uğradığı günlerde. Okullarda, okullara öğrencilere ve öğretmenlere yakın yerlerde ya da işin özü kağıt ile mesaisi olan kişi ve kurumların gözüne görünür bölgelerde konumlandırılmalı kağıt ürünlerini toplama üniteleri değirmene su taşır gibi. Her geri dönüştüremediğimiz kağıt, artan tuvalet kağıdı fiyatı, arabaları ve giriş katlarını tarumar eden sel suları ile tarladaki mahsülü ziyan eden heyelanlar olarak geri dönmektedir yaşamlarımızın orta yerine. Çözüm elimizde, dönüşümde ve kağıdı dönüşebildiği ölçüde dönüştürebilmekte. 1936’da kurulan Türkiye’nin ilk kağıt fabrikası Seka’ya, verimli kaynaklarımıza ve geri dönüşümün gücüne saygılarla.
