20 bine yakın arı türünün sadece 7 çeşidinin bal arısı olduğunu biliyor musunuz?
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün arılarla ilgili araştırmaları onlar hakkında bilgi edinmek isteyenlere doyurucu bir kaynak oluşturuyor.
Yılda milyonlarca bal üreten arılar
Bal arıları yılda 1,6 milyon civarında bal üretiyor. Antibakteriyel ve antiseptik bu harika ürün doğal bir tatlandırıcı. Bal, binlerce senedir insanlığın hem mutfağında hem şifa arayışlarında yaşamının bir parçası olmuştur. Antik Mısır’da, yaraları iyileştirmek için tıbbi amaçla balı kullandıkları tarih kaynaklarında belirtilmiştir. Ayrıca ölüleri mumyalamada ve yapay ışık yaratmada balmumu kullanılmış.
Günümüzde bal, balmumu ve diğer baldan türetilen ürünler kırsal bölgelerde birçok aileye gelir kaynağı sağlıyor. Çoğu kez denk geldiğimiz bal arılarının ölümü haberlerinde suçlu komşu bahçelerde kullanılan zirai ilaç ve pestisit çıkmıştı. Arıların hayati önemi gözardı edildiğinde ise maalesef tecrübe ettiğimiz üzere dünya çeşitli hastalıklarla ve doğal afetlerle boğuşuyor.
Çalışkan arıları örnek alma zamanı
Sadece bir bal arısı günde neredeyse 7000 çiçeği ziyaret eder. Bir kilogram bal üretmek için 4 milyon çiçeğe uğraması gerekir. Çalışkan arılardan her biri, polen toplar, birçok bitki türünü tozlaştırıp kovanlarının büyümesini ve üretkenliğini ilerletmek için çalışan ekibin parçasıdır. İyi tozlaşan bitkiler daha lezzetli daha gelişmiş sebze meyveler üretilmesini de sağladığından canlıların beslenmesine hayati önem taşıyan katkıda bulunur.
Elma, çilek, soğan, patates, fasülye, kahve ve daha nicesi… Mutfaklarımızdan eksik etmek istemeyeceğimiz besinlerin çoğunun lezzetini arılara borçluyuz. Araştırmacılar, dünya gıda mahsüllerinin yüzde 75’ini onlara borçlu olduğumuzu belirtmekte.
Sadece meyve ve sebzelere katkılarıyla sınırlı değil. Arıların ürettiği bal ve diğer arı ürünleriyle başta gıdalar olmak üzere birçok alanda değerlendiriyor yararlı mahsülleri. Antioksidan, antibakteriyel ve antiseptik yapısı ile sağlığa yararları çeşitli tariflerle yüzyıllardır uygulanıyor. Özellikle günümüzde bağışıklık güçlendirmek için tüketilen propolis, buna ek olarak arı sütleri, polen ve çeşitli yan sektörlerde de değerlendirilen balmumu hayatın her alanında mutfaktan kozmetiğe hayatlarımıza giriyor.
Bizler ise pestisit ile zirai kimyasal ilaçlarla arıların canını tehlikeye atıyoruz. Bu kimyasallar sadece arılara değil, arıların geleceğine zarar verdikçe yeryüzüne ve diğer canlılara da yarınlar için tehlike oluşturuyor. Bahçelerdeki pestisitler, mantar ilaçlarından kaçınmak gerek. Çiftçiler, arı kovanlarına yakın alanlarda toprakla uğraşanlar bitkileri için zararlılara doğal çözümler bulmaya çalışmalı.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü UN FAO, toprakla uğraşanlar için bazı ipuçları ve öneriler yayınladı. Arılar için iyi bir yaşam alanı oluşturulması gerektiği belirtilirken, çiftliklerin bazı bölgelerini doğal yaşam alanı olarak bırakmak gerektiğini öğütlediler. Yıl boyunca farklı zamanlarda çiçek veren bitkilerle çitler oluşturulmasını, ayçiçeği ve kahve gibi çekici mahsüller ile çeşitli meyve ağaçları dikilebileceğine değinildi. Böcek ilacı kullanımının azaltılması gerektiği ise arıların geleceği için basit ama önemli bir çözüm.
Birleşmiş Milletler, tarımsal yönetimde arı dostu uygulamaları teşvik etmek ve popülasyonlarındaki azalmayı durdurmak için çeşitli faaliyetler sürdürüyor. Arıların gezegen ve tüm canlılar için önemini hatırlatmak amacıyla her yıl 20 Mayıs’ta Dünya Arı Günü düzenleniyor.
http://www.fao.org Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün çalışmalarından derlenmiştir.
